PRO-OPTYK INOWROCŁAW

Wzrok

Co każdy rodzic wiedzieć powinien

Drodzy Rodzice

Czy wiecie, że blisko połowa dzieci ma wady wzroku i są one zdiagnozowane dopiero w wieku szkolnym, kiedy pewne zaburzenia są już nieodwracalne?

Czy wiecie o tym, że dziecko z dużą wadą wzroku pomimo jej istnienia, może widzieć wyraźnie?

Czy wiecie, że dziecko, które nie lubi się uczyć może mieć wadę wzroku lub zaburzenia widzenia obuocznego?

Jeśli Twoje dziecko:

podchodzi bardzo blisko do oglądanych przedmiotów i telewizora,
często przechyla głowę np. przy rysowaniu, oglądaniu TV,
zezuje, a skończyło już 6 miesięcy,
na zdjęciach ma źrenice ustawione nierówno,
nie lubi precyzyjnych zabaw manualnych( np. układanie drobnych klocków),
ustawia się bokiem do obserwowanych przedmiotów,
skarży się na bóle głowy,
często ma zapalenia spojówek lub gradówki,
jest bardzo wyciszone i zamknięte w sobie,
posiada w rodzinie osoby noszące okulary na co dzień,
patrzy „byczkiem” lub unosi brodę,
ma kłopoty z oceną odległości (potyka się, uderza o przedmioty),
rysuje lub pisze „nosem”,
nie lubi czytać i oglądać książek,

... może to oznaczać, że jest „posiadaczem” wady wzroku.

Nie czekaj, udaj się do okulisty o specjalizacji dziecięcej, który może to sprawdzić. Pamiętaj, że :

nawet niemowlę można już zdiagnozować pod kątem wady wzroku,
dziecko dostrzegające każdy okruszek też może mieć wadę wzroku lub widzieć wyraźnie tylko jednym okiem,
nawet jeśli nikt z rodziny nie nosi okularów, nie oznacza to, że dziecko też nie ma wady wzroku.

Rozwój oczu i rozwój widzenia nie są zakończone w chwili urodzenia dziecka. Następuje to jednak bardzo szybko w szczególności w pierwszych miesiącach i latach życia dziecka.

Zaraz po urodzeniu nasz maluszek widzi, ale odruch skupiania wzroku oraz patrzenia równoległego na wprost stabilizuje się ok.6-10 tygodnia życia i wówczas oczy dziecka zdrowego ustawiają się równolegle i na wprost. Rozpoczyna się też dopiero rozwój widzenia obuocznego, które dopiero około 12 miesiąca życia staje się podobne do widzenia osoby dorosłej.

Codzienna obserwacja dziecka może pomóc każdej mamie w zdobyciu informacji dotyczących rozwoju jej skarbu.

1-3 miesiąc życia

Noworodek widzi od urodzenia, ale początkowo bardzo słabo. W ciągu pierwszego miesiąca życia dziecko zaczyna stopniowo zwracać uwagę na światło oraz obracać głowę w kierunku okien i lamp, a także wodzić oczami za przedmiotami, najpierw w poziomie, a nieco później w pionie. W tym czasie rodzicom może wydawać się, że dziecko nie patrzy dokładnie na nich, ale jakby przez nich w punkt znajdujący się poza nimi. Mogą także występować zaburzenia w równoległym ustawieniu oczu, najczęściej zmienne. Około 6-8 tygodnia życia niemowlę zaczyna nawiązywać kontakt wzrokowy z rodzicami oraz odpowiadać uśmiechem na uśmiech rodziców. Jeśli w tym okresie nie obserwujemy takich zachowań u dziecka, to jest to sygnał do skierowania niemowlęcia na badania okulistyczne. Rozpoczynając 3 miesiąc życia, zdrowe niemowlę wyraźnie dokonuje wyboru, na co patrzeć. Bardzo interesuje się prostymi biało-czarnymi figurami geometrycznymi oraz twarzami osób, z którymi przebywa. Interesują go poruszające się przedmioty oraz ruchy warg mówiących do niego. Zainteresowanie kolorowymi zabawkami przychodzi później.

3-6 miesiąc życia

Około 3 miesiąca życia dziecko zaczyna oglądać swoje ręce, najpierw obserwując ich poruszanie się, zbliżając i oddalając je od oczu, jest to bardzo istotny krok w rozwoju widzenia i uświadamianiu sobie przestrzeni znajdującej się wokół. W następnej kolejności dziecko zaczyna wkładać ręce do ust. Jest to kolejny krok w jakościowym poznawaniu budowy i powierzchni otaczających go rzeczy. W tym samym czasie dziecko zaczyna wykazywać zainteresowanie przedmiotami, które spadają i toczą się po podłodze. Pomiędzy 3 a 6 miesiącem życia dziecko zaczyna wyciągać ręce w kierunku wiszących przedmiotów, a następnie je chwytać. Początkowo ruchy są bardzo nieprecyzyjne i potrzeba kilku prób, aby został on uchwycony ręką. Stopniowo ruchy stają się coraz bardziej precyzyjne i już przy pierwszej próbie przedmiot zostaje uchwycony ręką. Charakterystyczny jest w tym wieku sposób chwytania zabawek przez dziecko. Pozwala on nam na ocenę czy dziecko patrzy obuocznie (zakrzywionym ruchem ręki dosięga przedmiotu), czy też jednoocznie (wyciąga rękę od linii środkowej ciała i sięga na wprost, aby złapać przedmiot).

7-10 miesiąc życia

Dziecko w tym wieku potrzebuje coraz to nowych zabawek i przedmiotów, gdyż przerzuca szybko uwagę z jednego na drugi. Uczy się coraz lepiej chwytać przedmioty i przez zainteresowanie toczącymi się i będącymi w ruchu zabawkami ćwiczy akomodację i konwergencję na odległość, stawiając kolejny krok w rozwoju i rozszerzeniu widzenia przestrzennego. Zauważa już bardzo małe przedmioty, takie jak np. okruchy chleba, najpierw dotykając je a potem chwytając. Odróżnia rodziców od obcych. Zauważa interesujące je przedmioty z kilku metrów. Zaczyna także interesować się obrazkami w książkach i obserwuje kiedy rodzice rysują i opowiadają o tym. Uczy się również rozpoznawać częściowo ukryte przedmioty.

11-12 miesiąc życia

Pomiędzy 11 a 12 miesiącem życia dziecko zaczyna orientować się w domu, patrzeć przez okno i rozpoznawać ludzi oraz obrazki. Wykazuje także zainteresowanie zabawą w chowanie i szukanie. 80% dzieci ma już wówczas rozwinięte widzenie obuoczne porównywalne z osobą dorosłą.

12-24 miesiąc życia

Podczas pierwszego i drugiego roku życia widzenie jest podstawowym zmysłem w komunikowaniu się dziecka ze światem zewnętrznym. Dziecko uczy się porozumiewania się z dorosłymi oraz innymi dziećmi przez obserwację ich zachowań, wyrazu twarzy i ruchów ciała podczas rozmów, jedzenia i zabaw oraz stara się ich naśladować. Dzieci w tym okresie uczą się także łączyć w jedną całość bodźce z różnych zmysłów, przy czym wzrok jest głównym narzędziem badania zjawisk obok dotyku, słuchu i smaku.

Znajomość przedstawionego powyżej schematu jest ważna zarówno dla rodziców, jak i dla lekarzy. Ocena czy widzenie rozwija się prawidłowo, czy też z jakimkolwiek opóźnieniem, może wskazywać na występowanie różnorodnych schorzeń narządu wzroku, które stanowią zagrożenie dla widzenia nawet zdrowia czy życia dziecka. Stwierdzenie odchyleń w rozwoju zachowań wzrokowych u dziecka wymaga natychmiastowej diagnozy oraz rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

Często konsekwencją wady wzroku u dzieci jest zez czyli zaburzenie w prawidłowym funkcjonowaniu narządu wzroku. Może on powodować powstanie amblopii ("leniwego oka"), czyli osłabienie zdolności widzenia w jednym oku. Gdy patrzymy na jakiś przedmiot, to na siatkówce każdego oka powstaje obraz tego przedmiotu. Obrazy z obu oczu są przenoszone drogą nerwową do kory mózgowej, gdzie zlewają się w jeden obraz. To umożliwia nam przestrzenne, trójwymiarowe widzenie. Zdolność tę nabywamy w pierwszych latach naszego życia. Jeśli w tym okresie dojdzie do zaburzeń w prawidłowym ustawieniu oczu, to dorosły człowiek nie będzie posiadał zdolności przestrzennego widzenia.

Każda nieprawidłowość i każde zaburzenie w układzie wzrokowym hamuje jego prawidłowy rozwój. Do tych nieprawidłowości doprowadza zez. Im wcześniej on powstaje i im dłużej trwa, tym trudniejsze jest jego wyleczenie. Oko ustawione w zezie jednostronnym gorzej widzi, ponieważ z powodu dwojenia zostaje wyłączone z obuocznego widzenia. W oku tym powstaje niedowidzenie, które nieleczone lub źle leczone prowadzi do ślepoty. W zezie naprzemiennym zostaje najczęściej zachowana prawidłowa ostrość wzroku, ponieważ oczy zezują naprzemiennie, natomiast brak jest warunków do prawidłowego obuocznego widzenia. Obuoczne widzenie kształtuje się między 4-6 rokiem życia, ważne jest więc aby leczenie zeza zakończyć przed pójściem dziecka do szkoły. Dziecko zezujące to najczęściej dziecko nieśmiałe lub nieco agresywne. Dziecko, u którego w dzieciństwie zaniedbano leczenie oczu, w przyszłości nie ma możliwości zdobycia wielu zawodów technicznych. Powoduje to masę komplikacji i trudności wychowawczych, dlatego aby temu zapobiec należy regularnie przeprowadzać badania profilaktyczne w przedszkolach. Każde dziecko z podejrzeniem zeza jawnego lub ukrytego należy natychmiast skierować do lekarza okulisty ( najlepiej specjalizującego się w okulistyce dziecięcej ), w celu ustalenia wady wzroku. Nieustannie funkcjonuje u nas pogląd, że dziecko z którym nie możemy nawiązać kontaktu jest za małe do leczenia zeza. Nic bardziej mylnego - NIE MA DZIECI ZA MAŁYCH DO LECZENIA ZEZA.

Nawet jeśli nikt z rodziny nie nosi okularów, nie oznacza to, że dziecko też nie ma wady wzroku.

Wszystkie materiały zamieszczone na stronie są własnością salonu optycznego Pro-Optyk. Kopiowanie zabronione.